...و باز هم قصه ناز و نیاز
در
ادامه مقالات در زمینه چگونگی روابط دختر و پسر از دیدگاه قرآن و روایات
به اینجا رسیدیم که در ایجاد و شکل گیری رابطه ای نا درست مجموعه عواملی
موثر است که می توان از میان آنها به نگاه نا مناسب و خود آرایی اشاره کرد
. در این مقاله سعی داریم دیگر زمینه های ایجاد ارتباطی نا متعادل را
بررسی کنیم و راهکارهایی را برای پیشگیری از آن برای شما بازگو کنیم.
1- طنازی در سخن: یعنی
زنان در برابر مردان آهنگ سخن گفتن را نازک و لطیف کنند، تا دل او را دچار
ریبه و خیال های شیطانی نموده شهوتش را برانگیزانند و در نتیجه آن مردی که
در دل بیمار است به طمع بیفتد . منظور از بیماری دل نداشتن نیروی ایمان
است، آن نیرویی که آدمی را از میل به سوی شهوات باز می دارد. (1) قرآن
کریم برای جلوگیری از روابط ناسالم میان زنان و مردان می فرماید: "نازک و
نرم با مردان سخن مگوئید مبادا آنکه دلش بیمار است به طمع افتد بلکه درست
و نیکو سخن بگویید."(احزاب. 32) تاثیر کلام به قدری است که مولای متقیان
از سلام کردن به زنان جوان خودداری می کند و می فرماید: "می ترسم از این
که صدای آنها مرا خوش آید و از اجرم کاسته شود."(2)
معمولی و مستقیم بگویید، سخنی که شرع و عرف اسلامی (نه هر عرفی) آن را
بپسندد و آن سخنی است که تنها مدلول خود را برساند، نه اینکه کرشمه و ناز
را بر آن اضافه کنید
2- تأخیر در ازدواج: زن
و مرد، مکمل نیازهای روحی و روانی یکدیگرند و هر یک بدون دیگری احساس فقر
و نیاز می نماید. زن به دنبال تقدیس از جانب مرد و در آرزوی این است که
تنها ملکه کاخ عشق و محبتش باشد. (3) و به قول ویل دورانت: زن فقط وقتی
زنده است که معشوق باشد و توجه کردن به او مایه حیات اوست. (4) و مرد
نیازمند کسی است که قلبش برای او بتپد و با گرمی نگاه و کلام پرمهرش، او
را در مواجهه با ناملایمات زندگی امید بخشد و خلاصه اینکه "هر یک از ما،
در جدایی فقط نیمه ای از انسان است و همیشه نگران آن نیم دیگر است"(5) تا
زمانی که دختر و پسر جوان این نیاز فطری را از راه ازدواج تأمین نکرده و
به آرامش روانی نرسیده باشند در معرض خطر هستند. لذا رسول خدا(ص) فرمود:
آن کس که ازدواج کند نیمی از دینش را حفظ کرده است." (6)
3- بستر اجتماعی: یک
عامل بسیار مهم در ایجاد چنین روابطی، وجود زمینه ای اجتماعی و گاه پنهان
در میان جوانان است. اگر در جامعه جوان چنین افکاری رایج شود که داشتن
دوست پسر و یا دوست دختر، نشانه قدرت و جاذبه اجتماعی است و یا این اندیشه
که داشتن چنین روابط، نشانه بزرگ شدن است و یا پیداکردن دوست برای یکدیگر
را بخشی از پیمان دوستی به شمار آورند، روز به روز بر میزان این روابط
افزوده خواهد شد. برای رهایی از این زمینه فساد راهکارهایی وجود دارد که
عبارتند از:
الف - اصلاح فرهنگ جامعه: اگر چنین
افکاری در جامعه رسوخ کرده باشد بر مسئولین فرهنگی جامعه واجب است که تمام
امکانات و تلاش خود را در اصلاح فرهنگ جامعه به کار بگیرند زیرا تا
فرهنگسازی درست صورت نگیرد خرده کارها نتیجه مطلوب را به همراه نخواهد
داشت.
ب - دقت در انتخاب همنشین: باید راههای صحیح دوست یابی را آموزش داد تا جوانان با دید باز و اندیشمندانه همنشین و دوست خود را انتخاب نمایند.
4- مرحله رشد: اریکسون
سن 12 - 20 سالگی را مرحله احساس هویت در مقابل سردرگمی هویت می داند و می
گوید مشکل این دوره خطر آشفتگی نقش به ویژه هویت جنسی و شغلی نوجوان است.
در بعضی موارد جوانانی که قادر به رو در رویی با سردرگمی نقش جنسی و شغلی
خود نیستند، هویتی منفی را انتخاب می کنند و به هویت ها و نقش هایی متکی
می شوند که به صورت نامطلوب ترین و خطرناک ترین اعمال به آنها عرضه شده
است(8) یکی از این رفتارهای جایگزین، برقراری ارتباطهای ناسالم است.برای
پیشگیری از بروز این مشکل، باید به نوجوان و جوان در هویت یابی کمک کرد تا
بتواند برای خویشتن، تصویری رضایت بخش و امیدآفرین به دست آورد. عمل انسان
مترتب بر شاکله او است به این معنا که عمل هرچه باشد مناسب با اخلاق آدمی
است پس شاکله یا هویت نسبت به عمل، نظیر روح جاری در بدن است. (9)
بنابراین بر والدین و مسئولین تعلیم و تربیت واجب است که در راه "هویت
یابی جنسی" به جوانان کمک کنند تا تصویر روشنی از جنسیت خود و نقش های
مربوط به آن، برخوردهای اجتماعی و دوستی دختران و پسران و عشق و امثال آن
پیدا کنند.
5- عدم تقید خانواده به مسائل دینی: جوانان
اولین برخوردها و معاشرت های ناسالم و مختلط را در خانه تجربه می
کنند.فرهنگ خانواده است که حد و مرزها را به فرزندان می آموزد. لذا قرآن
کریم می فرماید: "ای مومنان! خود و خانواده خویش را از آتش دوزخ نگاه
دارید."(تحریم. 6) یعنی خود و زن و بچه خود را تعلیم خیر دهید و ادب
نمایید. (10) و در نگهداری خانواده همین بس که به آنها امر کنید بدان چه
که خدا امر کرده و نهی کنید از آنچه خدا نهی کرده است. (11)
6- بی توجهی به نیازهای جوانان در خانه: جوانان
به محبت، برقراری صمیمیت، تنوع، تفریح و هر چیزی که شور و نشاط آنان را
حفظ کند، نیازمند هستند. اگر والدین این نیازها را تأمین نکنند، خود آنان
دست به کار می شوند و از آنجا که معمولا جوانان شتابزده و ناپخته عمل می
کنند، از هر طریقی برای رفع نیاز خود اقدام می کنند. نکته دیگری که باید
به آن توجه داشت، پرهیز از بیکاری است. خداوند متعال به
پیامبر گرامی اسلام(ص) توصیه می فرماید: "هنگامی که از کار مهمی فارغ شدی
خود را به کار دیگری مشغول کن"(انشراح. 7) والدین باید برای اوقات فراغت
جوانان خود برنامه داشته باشند. فعالیت های اجتماعی، فرهنگی، ورزشی و تفریحی علاوه
بر اینکه آنها را از بسیاری از فسادها حفظ می کنند، در رشد ابعاد مختلف
جوان موثر است. والدین در برخورد با جوانان باید طریق اعتدال را پیش
بگیرند و از هرگونه افراط، تفریط، برخورد خشک، خشن و انعطاف ناپذیر
خودداری کنند. و در ضمن نظارت و کنترل نامحسوس بر رفت و آمد و رفتارهای آنان، شخصیت و حریم خصوصی آنان راحفظ نمایند زیرا اگر شخصیت او از بین برود و عزت و کرامتی نداشته باشد، هیچ امید خیری در او نیست. (12) و از سرزنش و ملامت نیز پرهیز کنند که آتش لجاجت را در آنان شعله ورتر می کند. (13)
پی نوشت:
1) المیزان، ترجمه موسوی همدانی، ج 16، ص. 461
2) شیخ حر عاملی، آداب معاشرت، ص. 67
3) مرتضی مطهری، نظام حقوق زن در اسلام، ص. 148
4) ویل دورانت، لذات فلسفه، ص. 141
5) ابوالقاسم مقیمی حاجی، جوانان و روابط، ص 7، به نقل از لذات فلسفه. 122
6) میزان الحکمه، ج 4، ص 272، حدیث. 7807
7) میزان الحکمه ، ج 5، ص 297، حدیث. 10221
8) روانشناسی رشد (2) ، دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، ص. 782
9) المیزان، ترجمه موسوی همدانی، ج 13، ص. 262
10) الدر المنثور، ج 6، ص. 244
11) کافی، ج 5، ص. 62
12) شرح غرر و درر، آمدی، ج 1، ص. 394
13) میزان الحکمه ، ج 8، ص 485، حدیث. 17831
فارس
تنظیم برای تبیان: کهتری
مقالات مرتبط
دیوارهای فاصله را بردار! ارتباط سالم دختر و پسر از کودکی رابطه ای به بهای آینده روابط نامرئی درارتباط دختروپسر
نوشته شده توسط محمد نوروزی در جمعه 88/5/16 و ساعت 6:8 عصر | نظرات دیگران()
