قدر خودتون رو بدونید
پیشرفت،
پویایی، نشاط و سرافرازی جامعه در گرو تلاش جوانان است. جوانان، فردا را
می سازند. تمام کشورها، به ویژه کشورهای پیشرفته، روی جوانان سرمایه گذاری
می کنند و از همان آغاز زندگی، به جوانان یاد می دهند که چگونه فردا را
بسازند. تکامل صنایع، اقتصاد، فرهنگ و هنر به خلاقیت و تکامل جوانانش
بستگی دارد.
هان، ای جوانان بیدار و انقلابی! به هوش باشید! در تمام
صحنه ها در برابر این توطئه بایستید و خود را به سلاح ایمان، تقوی، علم و
عقیده مسلح کنید.
ارزش جوان و نوجوان
نوجوانان
و جوانان گل های جامعه اند. اگر باغبان خوبی بالای سرشان باشد و آنان را
درست تربیت کند، بهترین میوه را به ثمر خواهد رساند . تأثیرپذیری جوان و
نوجوان بسیار سریع تر از بزرگترهاست. از این رو در روایات اسلامی، به جوان
ارزش فراوان داده شده است. پیامبر بزرگوار اسلام صلی الله علیه واله بهای
بسیاری به جوانان می داد و کارهای بزرگ را به آنان واگذار می کرد؛ آن حضرت
پس از فتح مکه، عتاب ابن اسید را که 21 سال بیش تر نداشت مأمور رسیدگی به
امور مکه نمود و او اولین کسی بود که نماز جماعت را در مکه اقامه کرد.
پیامبر به او فرمود: عتاب می دانی چرا مسئولیت مکه را به تو سپرده ام؟
زیرا تو شایسته بودی؛ اگر شایسته تر از تو می یافتم او را مسئول می
نمودم.(1)
فرمود: من خوبی کردن به جوانان را سفارش می کنم، زیرا هنگامی که مبعوث
شدم، جوانان مرا یاری کردند در حالی که بزرگان به مخالفت برخاستند.(4)
هنگامی
که این رفتار پیامبر صلی الله علیه واله مورد اعتراض پیرمردان قرار گرفت،
آن حضرت صلی الله علیه واله فرمود: «سن زیاد دلیل بر فضیلت نیست، بلکه
فضیلت دلیل بر بزرگی است.»(2) برخی صحابه به پیامبر صلی الله علیه واله
ایراد گرفتند که چرا یک جوان را بر مهاجر و انصار برتری داده؟ آن حضرت به
خشم آمد و برفراز منبر رفت و پس از حمد خداوند فرمود: شما همان هایی هستید
که بر فرماندهی پدرش (زید) پیش از این ایراد گرفتید، با این که آن روز پدر
(زید) لایق فرماندهی بود، و امروز پسر لایق است.(3)
جامعه باید
قدر جوانان پاک و لایق را بداند و زمینه ی رشد و تعالی را برای آنان آماده
سازد. موانع رشد را از سر راهشان بردارد، راه تحقیق را به آنان نشان بدهد،
ابزار کار و امکانات را در اختیارشان قرار دهد و زمینه ی خلاقیت آنان را
فراهم سازد.اگر جوانان امیدوار به آینده باشند و دغدغه ی مشکلات را نداشته
باشند و راه تحقیق و کار روی آنان باز باشد، می توانند این کشور را به قله
ی رفیع ترقی برسانند.
فصل جوانی
عمر
یکی از نعمت های بزرگ خداوند است که می توان از هر لحظه ی آن بیشترین بهره
را برد، و از میان آن، فصل جوانی که بهار عمر محسوب می شود ارزش ویژه ای
دارد. بذر تمام کمالات در جوانی کشت می شود. در این فصل، انسان آماده ی
پذیرش علم و هنر و خوبی و زیبایی است. فصل جوانی در میان دو ناتوانی قرار
گرفته: ناتوانی خردسالی و ناتوانی پیری. قرآن می فرماید: خداوند شما را از
ناتوانی آفرید، و پس از ناتوانی شما را به نقطه ی قوت رساند، و پس از آن
باز هم به ناتوانی و پیری خواهید رسید.(5)
نقطه ی قوت عمر انسان است که دو طرف آن را ضعف و سستی پوشانده است. خوشا
به حال کسی که ارزش این نقطه ی قوت را بداند و از آن بیش ترین محصول را
برداشت کند.
در احادیث، به استفاده ی بهینه از جوانی سفارش
شده است. از دست دادن دوران جوانی، غم و اندوه و پشیمانی های بسیار در پی
دارد. امام علی علیه السلام می فرماید: دو چیز است که کسی قدر آنها را نمی
شناسد مگر آن گاه که آنها را از دست بدهد: جوانی و تندرستی.(6) جوانی به
قدری ارزشمند است که رسول خدا صلی الله علیه واله فرمود: در روز قیامت،
پیش از آن که انسان قدم از قدم بردارد، از چهار چیز از او سؤال می شود:
... درباره ی جوانی او می پرسند که چگونه آن را فرسوده ساخت؟(7) نیز
فرمودند: پنج چیز را پیش از آن که از دست برود قدر بدان:... جوانی ات را
پیش از این که پیر شوی.(8)
نیز
فرمود: خداوند فرشته ای دارد که هر شب فرود می آید و ندا می کند: ای بیست
ساله ها جدیت کنید و برای آخرت خویش تلاش نمایید.(9) کمتر کسی است که در
دوران پیری تأسف بر جوانی از دست رفته نخورد. امید است جوانان عزیز پیش از
آن که گرفتار تأسف بیهوده شوند، تا فرصت دارند از نیرو و استعدادهای سرشار
خود بهتر و در جهت صحیح بهره گیرند؛ زیرا در فصل جوانی، زمینه ی پیشرفت
آماده است و اتلاف وقت، از دست دادن فرصتها و به کار نگرفتن توانمندی ها و
استعدادها، خسارت جبران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت. کامیابی و موفقیت
در زندگی و عزت و سربلندی همیشگی، در گرو استفاده ی خوب از جوانی است. پس
ضرورت دارد که جوانان هر از چند گاهی به اوضاع کنونی خود نظر بیاندازند و
اهداف، تفکرات و اندیشه های خود را مورد بازنگری قرار دهند.
پاورقی ها:
1- سیره ی حلبی، ج 3، ص 120؛ اسدالغابه، ج 4، ص 369.
2- الحدیث، ج 1؛ ص 342.
3- همان، ج 6، ص 7.
4- همان، ص 349.
5- سوره ی روم، آیه 54.
6- غرر الحکم، حدیث، ج 1، ص 343.
7- بحارالانوار، ج 7، ص 258.
8- همان، ج 68، ص 180.
9- مستدرک، ج 12، ص 157.
برگرفته از کتاب" جوان موفق" ،نوشته عباس رحیمی
تنظیم ، تلخیص و تغییر: کهتری